Światowy Dzień Astmy obchodzimy 7 maja. Astma to bardzo groźna i przewlekła choroba znana już od czasów starożytnych. Odnaleziono papirus, na którym nieznany medyk opisał tę chorobę. Prawdopodobnie zapis pochodzi z tysiąc pięćsetnego roku przed naszą erą. O astmie wspominał również Hipokrates mniej więcej w czterechsetnym roku przed nasza erą.
Chociaż opisy przebiegu tej choroby od dawna były raczej trafne, to przyczyny zapadania na astmę oraz sposób jej leczenia były zupełnie nieznane. Na ten temat krążyło wiele niesamowitych teorii, łącznie z tak absurdalnymi jak krążenie w ciele chorego złej krwi czy niekorzystny wpływ gwiazd na zdrowie pacjenta. Dzięki poczynionym obserwacjom chorych, medycy zaczęli ostatecznie kojarzyć nieżyt nosa i napadowe duszności z niektórymi alergenami pochodzenia zwierzęcego.
W tym miejscu należy przypomnieć, że alergen to antygen pochodzący z zewnatrz, który wywołuje alergię. Alergię mogą spowodować np. pyłki roślinne, produkty pochodzenia zwierzęcego, substancje chemiczne a nawet leki.
Warto też wspomnieć, że angielski lekarz John Mudge w 1778 roku w swojej książce zatytułowanej „Radykalne i szybkie lekarstwo na niedawny kaszel” zawarł opis substancji, które należy użyć przy leczeniu górnych dróg oddechowych oraz zamieścił opis urządzenie do ich zażywania. To urządzenie nazwał inhalatorem. Pierwsze modele inhalatorów powstały w Angli i we Francji w latach 60 XIX wieku. Przyczyniły się one do rozwóju terapii wziewnej i były chętnie używane w domach i szpitalach.
Dopiero w latach 70 XX wieku nastąpił odczuwalny przełom w leczeniu astmy, dzięki opracowaniu selektywnego Beta 2-mimetyku. W latach osiemdziesiąch XX wieku do leczenia astmy wprowadzono wziewne glikokortykosteroidy. Najnowsza generacja leków zawiera substancję feksofenadynę, która nie jest przetwarzana w wątrobie. A zatem nie obciąża tego organu. Działają one prawie bez skutków ubocznych. Poza tym takie leki nie ograniczają możliwości prowadzenia pojazdów mechanicznych. Nie obniżają też sprawności umysłowej i nawet dopuszczone są do zażywania przez kontrolerów lotów. Do lecznictwa wprowadzono również anty-leukotrieny.
Do walki z astmą przystąpili również polscy wynalazcy i na tym polu mogą pochwalić się niemałymi osiagnięciami. Student Politechniki Krakowskiej jest twórcą inteligentnego inhalatora FindAir, który dzięki wprowadzonym informacjom o leku zażywanym przez chorego na astmę, jego stanu zdrowia, zebranym wiadomością o warunkach pogodowych i zanieczyszczeniu powietrza alergenami, może właściciela inhalatora ostrzec przed atakiem duszności. To urządzenie cieszy się dużym uznaniem w środowisku medycznym.
Trzeba wiedzieć, że dopiero w 1964 roku, dzięki badaniom prowadzonym przez naukowców, udało się udowodnić, że pajęczaki potocznie zwane roztoczami, żyjące w kurzu domowym, pościeli i innych tekstyliach, wywierają bardzo niekorzystny wpyw na stan zdrowia alergików. Moga przyczynić się do nieżytu nosa a nawet astmy oskrzelowej.
Naukowcy z Instytutu Włókiennictwa w Łodzi opatentowali tkaninę przyjazną dla alergików, przeznaczoną do produkcji pokrowców na pościel. Zadaniem takiej tkaniny jest ochrona pościeli przed pajęczakami. Do wyprodukowania tej wyjątkowej tkaniny użyto specjalnej przedzy, powłoki polimerowej oraz opracowano odpowiednią strukturę tkaniny, która przepuszcza parę wodną i powietrze, ale nie przepuszcza odchodów roztoczy.
Żeby alergik był świadomy co go uczula, trzeba najpierw poddać się odpowiednim testom. Obecnie testy na alergię można wykonać metodą in vivo, czyli przez nakłucie skóry osoby badanej oraz metodą in vitro polegajacą na pobraniu krwi od pacjenta i oznaczeniu specyficznego poziomu przeciwciał w warunkach laboratoryjnych.
Polski wynalazek o nazwie SkinNext, który został objęty międzynarodowym zgłoszeniem patentowym, ma być narzędziem nieinwazyjnym do szybkiego odczytu wyniku testu skórnego, bo zaledwie w ciągu 20 sekund.
Należy również podkreślić, że naukowcy z Pomorskiego Parku Naukowo-Technologicznego wynaleźli aparat chroniący ludzi przed zanieczyszczonym powietrzem. Wynalazek ten został opatentowany. Urządzenie w trakcie użytkowania musi być noszony na nosie i można w nim wymieniać wkłady filtracyjne. Dzięki filtrom, które nie zakłócają oddychania, do płuc nie przedostają się szkodliwe substancje zawarte w zanieczyszczonym powietrzu ani też alergeny powodujące rozwój różnych chorób w tym alergii.
Z dumą należy podkreślić, że 22 stycznia 2019 roku polska firma z branży farmaceutycznej Celon Pharma S.A. od amerykańskiego urzędu patentowego otrzymało patent na inhibitory kinazy PI3K oraz ich zastosowanie w leczeniu chorób o podłożu immunologicznym, chorób zapalnych oraz w terapiach onkologicznych.
Do walki z alergenami powodującymi astmę przyłączyli się także naukowcy Michael Matthews, Jian Zhang i Allan Quick. Opatentowali dwa wynalazki dotyczące czyszczenia dywanów, materaców oraz innych tekstyliów z alergenów za pomocą mrożenia, do którego wykorzystano dwutlenek węgla. Jest to tak zwana metoda „czyszczenia mrożeniem”, która między innymi unicestwia roztocza i dezaktywuje białka zawarte w sierści zwierząt. Metoda ta w dalszym ciągu jest udoskonalana.